2024 Auteur: Gavin MacAdam | [email protected]. Laatst gewijzigd: 2023-12-16 13:43
Gagea (lat. Gagea) - schaduwtolerante vaste plant uit de familie Liliaceae. De tweede naam is ganzenui, en deze naam is te wijten aan een duidelijke onverschilligheid voor de plant van wilde ganzen.
Beschrijving
Gagea is een bolgewas met een hoogte van drie centimeter tot maximaal een halve meter. Meestal heeft deze plant maar één bol, maar vaak worden er meerdere dochterbollen op gevormd, die met behulp van uitlopers met de moederbol zijn verbonden.
Sommige soorten ganzenuien kunnen ook bogen op de aanwezigheid van twee soorten wortels: in het eerste geval gaan de wortels rechtstreeks vanuit het midden van de bodem verticaal naar beneden en in het tweede geval gaan ze eerst naar beneden vanaf de rand van de bodem, dan horizontaal en al naar boven (dergelijke wortels vlechten de bollen strak en vormen zich eromheen zoiets als beschermende capsules).
Er zijn een of twee basale bladeren in een ganzenui: ze zijn allemaal plat, vrij lang en smal, en hun hoogte overschrijdt bijna altijd de hoogte van luxueuze bloeiwijzen. Wat de steeltjes betreft, ze hebben meestal één tot tien bladeren. En voor de kleine bollen van deze plant is een langwerpige eivormige vorm kenmerkend.
Umbellate bloeiwijzen worden gevormd door middelgrote, stervormige bloemen van gele kleur. Eenvoudige bloemkroonvormige bloemblaadjes worden gevormd door zes bladeren die in twee cirkels zijn gerangschikt, en elke bloem heeft ook zes meeldraden. Deze bloemen worden bestoven door insecten - ze worden aangetrokken door de nectar die zich ophoopt tussen de bloembladen en de basis van de meeldraden. Overigens sterven de bovengrondse delen van planten snel na de bloei af (wat de bloei betreft, dit gebeurt meestal in april of mei). En de vruchten van ganzenuien zien eruit als pretentieloze dozen.
Momenteel heeft dit geslacht ongeveer tweehonderdvijftig soorten, en bijna allemaal zijn het efemeroïden.
Waar groeit
Het thuisland van de ganzenui wordt beschouwd als Europese loofbossen en op het grondgebied van de voormalige USSR is het voornamelijk te vinden in Centraal-Azië of de Kaukasus. Deze plant is vrij wijdverbreid in de Euraziatische gematigde streken, maar ook in de Noord-Afrikaanse gebieden.
Gebruik
Door het vermogen om dikke, brede tapijten te vormen, kunnen ganzenuien met succes worden gebruikt in landschapsontwerp - deze plant zal er zowel op zichzelf als in compositie geweldig uitzien met veel andere planten.
Over het algemeen worden ganzenuien ook gebruikt in de volksgeneeskunde - ze zullen goed dienen bij de behandeling van waterzucht, en een afkooksel van bollen in melk wordt beschouwd als een uitstekende wondgenezing en verzachtend middel. Je kunt de beten van verschillende insecten veilig smeren met ganzensap, en in een geraspte of geplette vorm is het gebonden aan slecht genezende zweren of veroorzaakt het veel problemen met ontstekingen.
En aangezien de ganzenui ook een eetbare plant is, kan hij veilig worden toegevoegd aan een breed scala aan salades of soepen. Bovendien zal het een geweldige aanvulling zijn op allerlei gekruide gerechten. Trouwens, vroeger aten ze ook gekookte ganzenuitjes!
Groeien en verzorgen
Het wordt aanbevolen om ganzenuien te planten in matig vochtige grond, in schaduwrijke gebieden onder het bladerdak van bomen. Het is echter belangrijk om niet te vergeten dat in de volle schaduw de eidereend misschien helemaal niet bloeit, dus de maat is in alles goed. Deze plant heeft matig vocht nodig en de ganzenui geeft de voorkeur aan tuin en goed doorlatende grond. Bovendien heeft het een behoorlijk indrukwekkende winterhardheid.
Ganzenuien worden meestal vermeerderd met behulp van vers geoogste zaden of bollen aan het einde van het zomerseizoen.
